Jak przeprowadzić wycenę przedsiębiorstwa? Metoda DCF i porównawcza w praktyce

Wycena przedsiębiorstwa to proces kluczowy dla wielu decyzji biznesowych, takich jak sprzedaż firmy, pozyskiwanie inwestorów, fuzje, przejęcia czy planowanie spadkowe. Zrozumienie, jak prawidłowo oszacować wartość firmy, jest niezbędne dla każdego przedsiębiorcy. W tym artykule przyjrzymy się dwóm najpopularniejszym metodom wyceny: zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF) oraz metodzie porównawczej.

Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF) – przyszłość jako klucz do wartości

Metoda DCF opiera się na fundamentalnej zasadzie, że wartość firmy wynika z jej zdolności do generowania przyszłych przepływów pieniężnych. Inwestorzy kupują przyszłe dochody, a nie historyczne wyniki. Proces wyceny metodą DCF wymaga zatem prognozowania przyszłych wolnych przepływów pieniężnych, które firma będzie generować w określonym horyzoncie czasowym, a następnie zdyskontowania ich do wartości bieżącej.

Kluczowe kroki w metodzie DCF:

1. Prognozowanie wolnych przepływów pieniężnych (FCF): Jest to najbardziej krytyczny etap. Należy oszacować, ile gotówki firma będzie generować po odjęciu kosztów operacyjnych i inwestycji kapitałowych. Prognozy te obejmują zazwyczaj okres od 3 do 10 lat, w zależności od stabilności branży i firmy. Ważne jest, aby być realistycznym i opierać prognozy na solidnych założeniach dotyczących wzrostu przychodów, marż, inwestycji i zmian w kapitale obrotowym.
2. Określenie stopy dyskontowej: Stopa dyskontowa odzwierciedla ryzyko związane z przyszłymi przepływami pieniężnymi oraz koszt alternatywny zainwestowanego kapitału. Najczęściej stosuje się średni ważony koszt kapitału (WACC – Weighted Average Cost of Capital), który uwzględnia koszt kapitału własnego i długu. Im wyższe ryzyko, tym wyższa stopa dyskontowa, co przekłada się na niższą wartość bieżącą przyszłych przepływów.
3. Obliczenie wartości terminalnej: Ponieważ niemożliwe jest precyzyjne prognozowanie przepływów pieniężnych w nieskończoność, oblicza się wartość terminalną, która reprezentuje wartość firmy po zakończeniu okresu szczegółowych prognoz. Najczęściej stosuje się model wzrostu wieczystego Gordona lub metodę mnożnikową.
4. Zsumowanie zdyskontowanych przepływów i wartości terminalnej: Wszystkie prognozowane wolne przepływy pieniężne oraz wartość terminalna są dyskontowane do wartości bieżącej przy użyciu ustalonej stopy dyskontowej. Suma tych wartości stanowi wartość przedsiębiorstwa.

Metoda porównawcza – wartość w kontekście rynku

Metoda porównawcza, znana również jako metoda mnożnikowa lub analiza porównawcza rynków, polega na porównaniu wycenianej firmy z podobnymi firmami, które niedawno zostały sprzedane lub są notowane na giełdzie. Wycena odbywa się poprzez zastosowanie wskaźników wyceny (mnożników) do kluczowych danych finansowych firmy.

Kluczowe kroki w metodzie porównawczej:

1. Identyfikacja porównywalnych transakcji i spółek: Należy znaleźć transakcje sprzedaży lub spółki notowane na giełdzie, które są jak najbardziej zbliżone do wycenianej firmy pod względem branży, wielkości, modelu biznesowego, profilu ryzyka i perspektyw wzrostu.
2. Wybór odpowiednich mnożników: Popularne mnożniki obejmują:
   • Cena do zysku (P/E): Cena akcji podzielona przez zysk na akcję.
   • Wartość przedsiębiorstwa do EBITDA (EV/EBITDA): Wartość przedsiębiorstwa podzielona przez zysk przed odsetkami, podatkami i amortyzacją.
   • Wartość przedsiębiorstwa do przychodów (EV/Sales): Wartość przedsiębiorstwa podzielona przez przychody.
   • Wartość przedsiębiorstwa do kapitału własnego (EV/Equity): Wartość przedsiębiorstwa podzielona przez wartość księgową kapitału własnego.
3. Obliczenie mnożników dla porównywalnych podmiotów: Należy obliczyć wybrane mnożniki dla zidentyfikowanych porównywalnych transakcji lub spółek.
4. Zastosowanie mnożników do wycenianej firmy: Średnie lub medianowe mnożniki z grupy porównawczej są stosowane do odpowiednich danych finansowych wycenianej firmy (np. zysku netto, EBITDA, przychodów), aby oszacować jej wartość.

Którą metodę wybrać? Połączenie perspektyw

Zarówno metoda DCF, jak i metoda porównawcza mają swoje mocne i słabe strony. Metoda DCF jest teoretycznie bardziej precyzyjna, ponieważ skupia się na specyficznych perspektywach finansowych firmy, ale jej dokładność zależy od jakości prognoz. Metoda porównawcza jest prostsza i szybsza, ale jej wiarygodność zależy od dostępności i rzeczywistej porównywalności analizowanych transakcji lub spółek.

W praktyce najlepsze wyniki daje połączenie obu metod. Analiza przeprowadzona przy użyciu różnych podejść pozwala na uzyskanie szerszego obrazu wartości firmy i zminimalizowanie ryzyka błędów wynikających z zastosowania tylko jednej metody. Wycena przedsiębiorstwa to złożony proces, który wymaga doświadczenia, dogłębnej analizy i zrozumienia zarówno dynamiki rynkowej, jak i specyfiki działalności firmy.