Róże historyczne vs. róże nowoczesne: Wybór idealnej odmiany do Twojego ogrodu

Wybór odpowiednich róż do ogrodu może być ekscytującym, ale i nieco przytłaczającym zadaniem. Na rynku dostępnych jest mnóstwo odmian, które różnią się wyglądem, zapachem, odpornością na choroby i wymaganiami uprawowymi. Kluczowy podział, który warto zrozumieć, to rozróżnienie między różami historycznymi a różami nowoczesnymi. Każda z tych grup ma swoje unikalne cechy, które mogą przemawiać do różnych ogrodników i stylów ogrodowych.

Klasyczna elegancja róż historycznych

Róże historyczne to grupa odmian, które istniały przed 1867 rokiem – rokiem wprowadzenia pierwszej róży wielkokwiatowej, 'La France’. Są one cenione za swój klasyczny urok, intensywny zapach i często pełne, nostalgiczne kwiaty. Wiele z nich pochodzi od dzikich gatunków róż i ich naturalnych krzyżówek. Do najpopularniejszych grup róż historycznych należą: róże galijskie, róże damasceńskie, róże stulistne, róże alba, róże prowansalskie, róże muskate, róże portlandzkie oraz wczesne róże herbaciane i róże chińskie.

Charakterystyczne cechy róż historycznych:

• Zapach: To ich niewątpliwie najmocniejsza strona. Wiele odmian historycznych posiada niezwykle intensywne, złożone aromaty, od słodkich i owocowych po korzenne i piżmowe. Zapach ten często jest znacznie bardziej wyczuwalny niż u wielu róż nowoczesnych.
• Kwiaty: Kwiaty róż historycznych są zazwyczaj pełne lub półpełne, często o charakterystycznym, „kwadratowym” kształcie lub z licznymi, luźno ułożonymi płatkami. Występują w szerokiej gamie kolorów, od bieli i różu po głębokie czerwienie i fiolety.
• Pokrój: Krzewy róż historycznych są często rozłożyste i bujne, tworząc malownicze, naturalne formy. Niektóre odmiany mogą przybierać formę pnączy lub niskich drzewek.
• Odporność: Choć niektóre odmiany mogą być wrażliwsze na choroby grzybowe niż róże nowoczesne, wiele z nich jest niezwykle wytrzymałych i odpornych na mróz. Ich długowieczność i zdolność do regeneracji po trudnych zimach są często imponujące.
• Powtarzalność kwitnienia: Większość róż historycznych kwitnie jeden raz w sezonie, zazwyczaj wczesnym latem, ale ich obfite kwitnienie i intensywny zapach rekompensują ten brak. Istnieją jednak wyjątki, jak róże remontantki czy róże damasceńskie jesienne, które powtarzają kwitnienie.

Innowacyjność i wszechstronność róż nowoczesnych

Róże nowoczesne to wszystkie odmiany wyhodowane po 1867 roku. Ta szeroka kategoria obejmuje wiele popularnych grup, takich jak: róże wielkokwiatowe (m.in. 'hybrid tea’), róże rabatowe (’floribunda’), róże okrywowe, róże pnące, róże miniaturowe oraz róże angielskie (parkowe Davida Austina, które łączą cechy obu grup). Są one wynikiem intensywnych prac hodowlanych, mających na celu uzyskanie nowych kształtów, kolorów i przede wszystkim dłuższego i obfitszego kwitnienia.

Charakterystyczne cechy róż nowoczesnych:

• Powtarzalność kwitnienia: To ich główna zaleta. Większość róż nowoczesnych kwitnie nieprzerwanie od wiosny do jesieni, zapewniając stały element dekoracyjny w ogrodzie.
• Odporność: Współczesne odmiany są często znacznie bardziej odporne na choroby (zwłaszcza czarną plamistość i mączniaka) oraz szkodniki. Jest to efekt selekcji i krzyżowania z bardziej odpornymi gatunkami.
• Szeroka paleta barw i kształtów: Odmiany nowoczesne oferują niezwykłą różnorodność kolorystyczną, w tym unikalne odcienie, takie jak pomarańcz, żółcień, zielenie czy dwukolorowe kombinacje. Kwiaty mogą być pojedyncze, półpełne lub pełne, o różnych kształtach – od klasycznych kielichów po rozety.
• Zapach: Chociaż wiele róż nowoczesnych ma piękny zapach, często jest on mniej intensywny i złożony niż u róż historycznych. Jednakże, hodowcy coraz częściej pracują nad poprawą tej cechy, czego przykładem są wspomniane róże angielskie.
• Pokrój: Róże nowoczesne mają zazwyczaj bardziej zwarty i uporządkowany pokrój, co ułatwia ich uprawę w mniejszych ogrodach i na rabatach.

Jak wybrać między różami historycznymi a nowoczesnymi?

Decyzja o wyborze między różami historycznymi a nowoczesnymi zależy od Twoich indywidualnych preferencji oraz warunków panujących w ogrodzie.

• Jeśli cenisz sobie intensywny, naturalny zapach i klasyczny, romantyczny wygląd kwiatów, a także nie przeszkadza Ci jedno, obfite kwitnienie w sezonie, róże historyczne będą doskonałym wyborem. Są one idealne do ogrodów w stylu wiejskim, angielskim lub romantycznym. Wymagają jednak często nieco więcej uwagi pod kątem ochrony przed chorobami.
• Jeśli szukasz nieprzerwanego kwitnienia przez całe lato, łatwej pielęgnacji i wysokiej odporności na choroby, róże nowoczesne będą lepszym rozwiązaniem. Są one wszechstronne i pasują do niemal każdego stylu ogrodu, od nowoczesnych minimalistycznych kompozycji po klasyczne ogrody formalne. Szczególnie warto zwrócić uwagę na róże angielskie, które łączą piękno i zapach róż historycznych z powtarzalnością kwitnienia odmian nowoczesnych.

Pamiętaj, że wiele odmian róż historycznych jest doskonale przystosowanych do polskich warunków klimatycznych, często przeżywają nawet najcięższe zimy bez większych szkód. Warto też pamiętać, że zarówno róże historyczne, jak i nowoczesne, wymagają odpowiedniego stanowiska (słonecznego), żyznej gleby oraz regularnego podlewania.