Cyfrowa kontrola granic: systemy EES i ETIAS – przyszłość bezpieczeństwa w podróżach

W obliczu rosnącej liczby podróży międzynarodowych oraz potrzeb związanych z bezpieczeństwem, Unia Europejska wdraża nowe, zintegrowane systemy informatyczne, które mają zrewolucjonizować sposób kontrolowania zewnętrznych granic. Dwa kluczowe elementy tej transformacji to Europejski System Wejścia-Wyjścia (EES) oraz Europejski System Informacji o Podróży i Pozwoleniach na Podróż (ETIAS). Te innowacyjne rozwiązania mają na celu usprawnienie procesów, zwiększenie bezpieczeństwa i ułatwienie legalnych podróży dla obywateli państw trzecich.

Czym jest Europejski System Wejścia-Wyjścia (EES)?

Europejski System Wejścia-Wyjścia (EES) to kompleksowa baza danych, która będzie rejestrować dane biometryczne i dane dotyczące podróży wszystkich obywateli państw trzecich przekraczających zewnętrzne granice strefy Schengen. System ten zastąpi dotychczasowe stempelki w paszportach, wprowadzając zdigitalizowany i ujednolicony proces kontroli. Głównym celem EES jest usprawnienie kontroli granicznych, zapobieganie nielegalnemu pobytowi oraz walka z fałszerstwami dokumentów.

System będzie gromadził informacje takie jak: imię i nazwisko, numer paszportu, odciski palców, zdjęcie twarzy, a także datę i miejsce wjazdu oraz wyjazdu. Dane te będą przechowywane przez określony czas, zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych. Wdrożenie EES ma znacząco skrócić czas odprawy na granicach, jednocześnie podnosząc jej efektywność i bezpieczeństwo.

Jakie dane będą zbierane przez EES?

W ramach systemu EES będą gromadzone następujące kategorie danych:

• Dane identyfikacyjne: imię, nazwisko, płeć, narodowość, dane z dokumentu podróży.
• Dane biometryczne: cyfrowe zdjęcie twarzy i odciski palców (dziesięciu palców).
• Dane dotyczące podróży: data i miejsce przekroczenia granicy, rodzaj wizy (jeśli dotyczy), punkt kontroli granicznej.

Dane te będą dostępne dla właściwych organów państw członkowskich UE, Frontexu oraz Europolu w celu realizacji zadań związanych z kontrolą granic, zapobieganiem nielegalnemu pobytowi i zwalczaniem terroryzmu oraz innych poważnych przestępstw.

Czym jest Europejski System Informacji o Podróży i Pozwoleniach na Podróż (ETIAS)?

Europejski System Informacji o Podróży i Pozwoleniach na Podróż (ETIAS) to system, który będzie wymagał od obywateli państw trzecich, zwolnionych z obowiązku posiadania wizy do strefy Schengen, uzyskania elektronicznego zezwolenia na podróż przed wjazdem. ETIAS nie jest wizą, a raczej autoryzacją podróży, która ma na celu weryfikację bezpieczeństwa osób wjeżdżających na teren UE.

Proces aplikacji będzie odbywał się online, a wnioskodawcy będą musieli podać swoje dane osobowe, informacje o podróży, a także odpowiedzieć na pytania dotyczące bezpieczeństwa i historii kryminalnej. Po złożeniu wniosku, system automatycznie przeprowadzi weryfikację w istniejących bazach danych dotyczących bezpieczeństwa i migracji. W przypadku pozytywnej weryfikacji, zezwolenie zostanie wydane, zazwyczaj na okres pięciu lat lub do wygaśnięcia ważności dokumentu podróży.

Kto będzie musiał uzyskać zezwolenie ETIAS?

ETIAS będzie dotyczył obywateli państw trzecich, którzy obecnie mogą podróżować do strefy Schengen bez konieczności posiadania wizy. Oznacza to, że osoby z takich krajów jak Stany Zjednoczone, Kanada, Australia, Nowa Zelandia, Japonia, Korea Południowa i wiele innych, będą musiały przejść przez ten nowy proces przed podróżą. Celem jest wzmocnienie kontroli nad przepływem osób i identyfikacja potencjalnych zagrożeń.

Wpływ EES i ETIAS na podróżujących

Wprowadzenie systemów EES i ETIAS oznacza pewne zmiany dla podróżujących. Choć głównym celem jest zwiększenie bezpieczeństwa i usprawnienie procesów, początkowo mogą pojawić się pewne niedogodności związane z adaptacją do nowych procedur. Podróżujący powinni zapoznać się z nowymi wymogami i upewnić się, że posiadają wszystkie niezbędne dokumenty i zezwolenia przed podróżą.

Jednocześnie, systemy te mają na celu ułatwienie legalnych podróży, eliminując potrzebę wizyt w ambasadach czy konsulatach w przypadku obywateli krajów objętych ruchem bezwizowym. Ujednolicony proces aplikacji i elektroniczne zezwolenia mają sprawić, że podróżowanie do strefy Schengen będzie bardziej przewidywalne i bezpieczne.

Jakie korzyści przyniosą nowe systemy?

Główne korzyści płynące z wdrożenia EES i ETIAS to:

• Zwiększone bezpieczeństwo: Lepsza identyfikacja osób stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa.
• Usprawnione kontrole graniczne: Szybsza i bardziej efektywna odprawa na zewnętrznych granicach UE.
• Zwalczanie nielegalnego pobytu: Skuteczniejsze monitorowanie czasu pobytu obywateli państw trzecich.
• Walka z fałszerstwami: Zastosowanie danych biometrycznych utrudni posługiwanie się fałszywymi dokumentami.
• Ułatwienie legalnych podróży: Prostsze procedury dla osób podróżujących w celach turystycznych, biznesowych czy edukacyjnych.

Te nowe systemy informatyczne stanowią ważny krok w kierunku budowania bardziej bezpiecznej i efektywnej Europy, jednocześnie dbając o komfort i bezpieczeństwo podróżujących.